Στεγνό Πρόγραμμα και διά Βίου Αποχή

Τα τελευταία χρόνια ακούμε διάφορες προσεγγίσεις όσον αφορά την εξάρτηση  από ψυχοτρόπες ουσίες και το αλκοόλ ως προς το  ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη λέξη, ή την απεξάρτηση ή την δια βίου ανάρρωση που πάντως όλες οι προσεγγίσεις έχουν ένα καλοπροαίρετο σκοπό: να βοήθήσουν το εξαρτημένο άτομο να βιώσει την απεξάρτηση.

Ιατροκεντρικές  αντιλήψεις ,ψυχολογικές αντιλήψεις, κοινωνιολογικές αντιλήψεις, η αντίληψη για την μείωση της βλάβης κοκ.
Μπορώ να αναπτύξω τη δική μου άποψη  γι' αυτές τις προσεγγίσεις, αλλά δεν θα το κάνω διότι ο σκοπός μου είναι να συμπληρώσω την εικόνα ώστε οι άνθρωποι να έχουν καλύτερη επίγνωση  επί του θέματος και όχι να κατακρίνω ή να δαιμονοποιήσω.

Από την εμπειρία μου ξέρω ότι ο εξαρτημένος έχει χάσει τη λογική του,  ο τρόπος που δρα είναι παρορμητικός, η επαφή με την ουσία τού έχει προσδώσει μια ψευδή αίσθηση της πραγματικότητος , δυσκολεύεται και αρνείται να βιώσει την πραγματικότητα την οποία ξέρει πολύ καλά να διαχειρίζεται κάνοντας χρήση. Μέσα σε αυτή την ψυχολογική κατάσταση  είναι φοβισμένος , είναι λυπημένος, είναι σαν ένα μικρό παιδί που θέλει να φωνάξει βοήθεια και από την άλλη είναι θυμωμένος με την ανεπάρκειά του, με ένα μεγαλειώδη εγωισμό, που καταφέρνει σε πρώτη φάση να καταδυναστεύει την οικογένεια  η οποία είναι σε παντελή άγνοια και κατά συνέπεια τα συμπτώματα της χρήσης τα αποκωδικοποιεί με παράλογο τρόπο με αποτέλεσμα να φοβάται τον χρήστη να του προσδίδει μεγέθη δυσανάλογα με την πραγματική του εικόνα με αποτέλεσμα να χειραγωγείται και να γίνεται θύμα μιας κατάστασης που τα αποτελέσματα θα είναι αδιέξοδα και τραγικά.

Άρα βλέπουμε ότι ο χρόνια εξαρτημένος έχει αναπτύξει ένα μοντέλο συμπεριφορών και πεποιθήσεων  οι όποίες  στηρίζουν  πολύ καλά τη στάση του. Μπορεί κάποιες από τις συμπεριφορές να τις έχει ενσωματώσει από την ίδια την οικογένεια(παιδί ιδιαίτερης μεταχείρισης, κενό πνευματικών αρχών, δυσλειτουργική οικογένεια, βία  κ.α), ή μπορεί κατά την εξέλιξη της χρήσης–κατάχρησης να πήρε τον έλεγχο μόλις φάνηκαν  οι ανεπάρκειες στην οικογένεια, πάντως  βρήκε τον τρόπο να επιβάλει  την χρήση στην δομή της οικογένειας με αποτέλεσμα την αποδόμηση του οικογενειακού ιστού.

Όταν το άτομο- ο εξαρτημένος-τα έχει καταφέρει σε αυτό το επίπεδο η οικογένεια τελεί υπό σύγχυση  , φόβο,  είναι απέναντι σε ένα άτομο που εκβιάζει , απειλεί , συλλαμβάνεται, νιώθει ντροπή για την γειτονιά και γενικά είναι απέναντι σε ένα άτομο που δεν αντέχει το όχι την ματαίωση και την οποιαδήποτε άρνηση για την ικανοποίηση του.

Κατά αυτό τον τρόπο βλέπει και ο μακρόκοσμος, η κοινωνία, την κατάσταση και η στάση  που κρατεί είναι κατά κάποιο τρόπο  μία με το μαστίγιο και μία με το καρότο.

Υπάρχει μια οπτική που λέει στον εξαρτημένο ότι δε σε βλέπω  ικανό να αλλάξεις, να ωριμάσεις και βέβαια πρώτα απ' όλα να μείνεις καθαρός. Ότι δε μπορείς να αντέξεις την πραγματικότητα και την όποια απαίτηση φέρει η ζωή χωρίς να κάνεις χρήση.

Ένα στεγνό πρόγραμμα λοιπόν, αυτό είναι που προσπαθεί να δώσει να καταλάβει στον θεραπευόμενο, ότι πρώτα απ' όλα πρέπει να σταματήσει να κάνει χρήση και να μπει στη διαδικασία αλλαγής. Να μάθει πώς να ξαναζεί χωρίς να κάνει χρήση. Ότι στη ζωή δεν έχει ασυλία κανένας.(Δεν μιλάμε για χρήστες που έχουν συνοσηρότητα, ψυχιατρικές παθήσεις κλπ) .
Μιλάμε για ψυχοεκπαίδευση, μιλάμε για  ουσιαστικές αλλαγές στον τρόπο σκέψης , συμπεριφορών  , δεξιοτήτων κλπ.    

Βέβαια αυτό απαιτεί μακροχρόνια προγράμματα , ειδικευμένο προσωπικό  όπου αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις οικονομικές πολιτικές της κρίσης, ενώ οι ιατροκεντρικές προσεγγίσεις απαιτούν μόνο μια σύντομη επίσκεψη για χορήγηση κάποιου υποκατάστατου σχεδόν δια βίου όπως τείνει να γίνεται τώρα πια ή μίας γρήγορης συνταγογράφισης  κάποιων βενζοδιαζεπινών  για μια πρόσκαιρη αντιμετώπιση  κάποιας τοξικής κατάθλιψης που στην πορεία εγκαθιδρύεται άλλη μία διασταυρούμενη χρήση(αυτοδιαχείρηση  ουσιών από τον χρήστη sic) που συνήθως τα αποτελέσματα είναι ως και θανατηφόρα.

Θα χρειαστεί να καταλάβουμε και να υποστηρίξουμε και την στρατηγική των στεγνών προγραμμάτων, του να μάθουν οι εξαρτημένοι να πιάνουν ψάρια και όχι να τους τα δίνουμε, υπάρχουν  ανά τον κόσμο εκατομμύρια εξαρτημένων σε ανάρρωση που έχουν περάσει από στεγνά προγράμματα τα έχουν ολοκληρώσει, διατηρούν δια βίου πλήρη αποχή και ζουν  γεμάτες και ολοκληρωμένες ζωές. (Δεν λέω να μην υπάρχει υπάρχει για ένα μικρό διάστημα και να μην χορηγείται ο εξαρτημένος από πρωτόκολλο απεξάρτησης σε κλειστό και ελεγχόμενο πλαίσιο).

Είναι σημαντικό λοιπόν να καταλάβουμε το ρόλο των στεγνών προγραμμάτων στην θεραπεία των εξαρτημένων ατόμων, διότι είναι μια δεύτερη ευκαιρία για ουσιαστική ωρίμανση, ενηλικίωσης, ανάπτυξης δεξιοτήτων  και τέλος γιατί βαθειά μέσα τους το θέλουν, απλά έχασαν τον δρόμο….